Gram altın serbest piyasada 5.359 TL’ye ulaşırken, Darphane’nin ziynet altını üretimi yılın ilk dokuz ayında yüzde 51,8 oranında düştü. Bu tablo, yatırım davranışlarında köklü bir dönüşümün sinyallerini veriyor.
Fiyatlar Uçtu, Talep Çöktü
• 2024 sonunda 2.983 TL olan gram altın, 2025’in ilk dokuz ayında yüzde 79,6 artışla 5.359 TL’ye çıktı.
• Aynı dönemde Darphane’nin bastığı ziynet altını miktarı 16,4 milyon adetten 7,9 milyona geriledi.
• En çok tercih edilen çeyrek altında üretim yüzde 54,9 azalarak 12,5 milyondan 5,6 milyona düştü.
• Toplam Darphane üretimi (ziynet + sikke) yüzde 49,7 azalarak 19,4 milyon adetten 9,8 milyona indi.
İthalat ve Arzda Kısıt
• 2023’te 319 ton olan altın ithalatı, 2024’te yüzde 60,6 düşüşle 125,7 tona geriledi.
• 2025’in ilk sekiz ayında ithalat miktarı 78,6 ton ile yatay seyretti.
• Ancak tutar bazında ithalat yüzde 38,8 artarak 12,2 milyar dolara çıktı. Bu artış tamamen fiyat kaynaklı.
Banka Hesaplarında Altın: Gerçek Artış Sınırlı
• BDDK verilerine göre altın depo hesapları parasal olarak yüzde 60,4 artışla 2,27 trilyon TL’ye çıktı.
• Ancak gram altın fiyatındaki yüzde 52,9’luk artış indirgenince, gerçek artış sadece yüzde 4,9.
• Fiziki talepteki düşüşe rağmen dijital altın hesaplarında henüz “patlama” yok.
Küresel Riskler ve Türkiye Dinamikleri
Altın fiyatlarındaki yükselişin arkasında hem küresel hem yerel faktörler var:
• Jeopolitik Riskler: Ukrayna-Rusya ve İsrail-Filistin gerilimleri güvenli liman arayışını tetikledi.
• Fed Politikaları: 2024 sonundaki faiz indirim sinyalleri, 2025’te altını destekledi.
• Merkez Bankası Alımları: Çin ve Hindistan başta olmak üzere rezerv artırımı küresel talebi yükseltti.
• Kur ve Enflasyon: TL’nin değer kaybı ve yüksek enflasyon, iç piyasada fiyatları yukarı çekti.
• İthalat Kotaları: Hazine’nin getirdiği kotalar arzı daraltarak fiyatları destekledi.
• Piyasa Psikolojisi: Altın, ekonomik belirsizlikte güvenli liman olarak görülmeye devam ediyor.